Պարոդոնտոլոգիա
Պարոդոնտը դա ատամի արմատը շրջապատող հյուսվածքն է: Պարոդոնտի ախտահարումներին նպաստում են ներքին և արտաքին, տեղային և ընդհանուր բնույթի բազմաթիվ գործոններ: Դրանք են.
- Բերանի խոռոչի հիգիենայի կանոնների անտեսում:
- Ատամների և հարատամնային հյուսվածքի գեր կամ թեր բեռնվածություն:
- Թերի պրոթեզավորում և ատամնալիցք(պլոմբ):
- Օրթոդոնտիկ բուժման ժամանակ ծագած արատներ,կծվածքի և ատամների անկանոն դասավորություն:
- Նյութափոխանակության, ներքին օրգանների, իմունային և արյունաստեղծ օրգանների հիվանդություններ, հղիություն:
- Պատանեկան տարիք:
- Վիտամինների պակաս և այլն:
Տարեցտարի ավելանում են մարդուն շրջապատող միջավայրի և ներքին ծագման բացասական գործոնների ազդեցությունն օրգանիզմի և բերանի խոռոչի օրգանների վրա, հետևաբար աճում է նաև պարոդոնտի հյուսվածքների ախտահարումներով հիվանդների թիվը: Հիվանդության նախնական շրջանում լնդերը թեթևակի արյունահոսում են և այտուցվում:
Հիվանդության սրացման ժամանակ արտահայտված ախտանշաններն են`
- Լնդերի բորբոքում:
- Ատամների վզիկների մերկացում:
- Լնդային գրպանիկներից թարախային արտադրություն:
- Նկատվում է ատամների շարժունակություն, տհաճ հոտի առկայություն:
Գինգիվիտը դա տեղային և ընդհանուր անբարենպաստ գործոնների ազդեցությամբ պայմանավորված լնդաբորբ է: Բորբոքային պրոցեսում ընդգրկված է լինում միայն լինդը: Այդ դեպքում հիվանդությունը լիարժեք բուժման ենթակա է այն դեպքում, եթե այն այմանավորված չէ այլ հիվանդությամբ: Պարոդոնտիտի դեպքում բորբոքումն ընդգրկում է ոսկրային հյուսվածքը, որն էլ հանդիսանում է ատամը պահող հենք: Ոսկրային հյուսվածքի բորբոքումը առաջացնում է ատամների շարժ, կծվածքի և ծամողական ֆունկցիայի խանգարումներ, պրոցեսն ավարտվում է ատամների կորստով: Պարոդոնտիտը բազմագործոնային հիվանդություն է, և բուժումը պետք է լինի կոմպլեքսային:
Բուժման եղանակներն են՝
- Կոնսերվատիվ թերապիա
- Վիրաբուժական միջամտություն:
Կոնսերվատիվ բուժման դեպքում կատարվում է բերանի խոռոչի պրոֆեսիոնալ հիգիենա,վեր և ներ լնդային նստվածքի հեռացում,անհրաժեշտության դեպքում նշանակվում է դեղորայքային բուժում(հակաբորբոքային միջոցներ, իմունային համակարգի տեղային կարգավորիչներ): Վիրաբուժական միջամտությունն իր մեջ ներառում է բաց կամ փակ կյուրետաժ, լաթային վիրահատություն: Բաց կյուրետաժը հնարավորություն է տալիս թափանցելու պարոդոնտի ավելի խոր շերտեր` լինդը շերտ ազատելու եղանակով: